«Διεθνείς Ταξιαρχίες: ανεπανάληπτο μάθημα προλεταριακού διεθνισμού και απάντηση στην κοσμοπολίτικη δράση του κεφαλαίου και της διεθνούς ιμπεριαλιστικής αντίδρασης».

 

 

«Ο Ισπανικός Εμφύλιος: Κύπρος Ελλάδα και Ευρώπη»

Στις 18 Ιούνη του 1936  ξεσπά στην Ισπανία το φασιστικό πραξικόπηµα του στρατηγού Φράνκο, με σκοπό την ανατροπή της δημοκρατικής κυβέρνησης  που είχε εκλεγεί το Φλεβάρη του 1936  -και η οποία πραγματοποιούσε αστικοδημοκρατικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία. Ακολουθεί εµφύλιος πόλεµος (μέχρι την Άνοιξη του 1939) στον οποίο οι Ισπανοί δηµοκράτες αγωνίζονται ηρωικά, µε τη βοήθεια των Διεθνών Ταξιαρχιών και τη συµπαράσταση της προοδευτικής ανθρωπότητας, για την υπεράσπιση της δηµοκρατίας και της ανεξαρτησίας της πατρίδας τους και των κατακτήσεων του Λαϊκού Μετώπου. Δεν καταφέρνουν να νικήσουν εξαιτίας της πολιτικής της «ουδετερότητας», της «μη επέμβασης» των Δυτικών δυνάμεων και της στήριξης των πραξικοπηματιών από το φασιστικό άξονα.

Ελληνοκυπριακή συμμετοχή

 Στις Διεθνείς Ταξιαρχίες συµµετέχουν και Έλληνες και Ελληνοκύπριοι αντιφασίστες. Οι αγωνιστές αυτοί από την Ελλάδα και την Κύπρο, που παλεύουν ένοπλα με ηρωισµό και αυτοθυσία για την υπεράσπιση της Ισπανικής Δηµοκρατίας, υπολογίζονται σε 500. Για το σκοπό αυτό συγκροτείται αρχικά λόχος και αργότερα τάγµα Ελλήνων εθελοντών αντιφασιστών µε  την επωνυµία «Ρήγας Φεραίος» και πολλοί από αυτούς ποτίζουν με το αίμα τους τη γη του Λόρκα.

Η ελληνική βιβλιογραφία (εκτός των μεταφράσεων) για τον Ισπανικό Εμφύλιο, εμπλουτίζεται συνέχεια τα τελευταία χρόνια, ενώ ειδικά για τους Λευκιμμιώτες εθελοντές, το διάσπαρτο υλικό έχει συγκεντρωθεί από το Νίκο Ασπιώτη στη μελέτη του  «Δεν υπάρχει Θεός για μένα και αν υπάρχει είναι τρελός…»

Συνέδριο στην Κύπρο

Στις 20-21 Φλεβάρη του 2015 οργανώθηκε στη Λευκωσία, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, συνέδριο με θέμα «Ο Ισπανικός Εμφύλιος: Κύπρος Ελλάδα και Ευρώπη», τα πρακτικά του οποίου κυκλοφόρησαν σε ένα τόμο 170 σελίδων από το κυπριακό «Ινστιτούτο Ερευνών ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ» και περιλαμβάνουν τις παρακάτω εισηγήσεις:

  • Jon Hernandez, Η Σύγκρουση στην Ισπανία: Μια Εκκρεμούσα Υπόθεση για την Ευρωπαϊκή Δημοκρατική Μνήμη
  • Λουκιανός Χασιώτης, Ο Εμφύλιος Πόλεμος στα “Μετόπισθεν”: Ο Στρατευμένος Ρόλος της Κοινωνικής Πρόνοιας στην Ισπανία και στην Ελλάδα (1936-1950)
  • Γιώργος Γεωργής, Η Κυπριακή Αφήγηση του Ισπανικού Εμφυλίου: Ο Πόλεμος μέσα από τις Σελίδες των Κυπριακών Εφημερίδων
  • Γιώργος Μύαρης, Από την Ιστορία στην Τέχνη – Αποτυπώσεις του Ισπανικού Εμφυλίου: Ποιητικές Αναφορές του Θοδόση Πιερίδη
  • Δήμητρα Δημητρίου, Στο Δρόμο για την “Κόρδοβα”: Ο Μύθος του Federico Garcia Lorca στην Κυπριακή Ποίηση
  • Χρίστος Μάης, Ο Ισπανικός Εμφύλιος στον Ελληνικό Αριστερό και Αναρχικό Λόγο
  • Paul Philippou Strongos, Ισπανικές Θερμοπύλες: Η Συμβολή των Κυπρίων στις Διεθνείς Ταξιαρχίες στον Ισπανικό Εμφύλιο
  • Δημήτρης Φιλιππής, Οι Πειρατές της Δημοκρατίας – οι Κουρσάροι του Φασισμού: Στιγμιότυπα από τον Ισπανικό Εμφύλιο στη Μεσόγειο
  • Ελένη Ευαγόρου, Η Ιδεολογική Διάσταση της Συμμετοχής των Κυπρίων Εθελοντών.

Δημοκρατικά στρατεύματα υποχωρούν στη Γαλλία μετά την ήττα. Προηγείται γάλλος αστυνομικός

Ομάδα ελληνοαμερικανών εθελοντών

Από την Ιστορία στην Τέχνη

Από την εισήγηση του συντοπίτη φιλόλογου Γιώργου Μύαρη- «μέτοικου» στη γη της Κύπρου-  αναδημοσιεύουμε ένα μικρό απόσπασμα:

«… Ειδικότερα, πολύµορφες είναι οι «συνοµιλίες» της 1στορίας µε τη Λογοτεχνία. Σχεδόν τόσες συνάφειες, επιδράσεις, προστρίψεις, όσες -και τέτοιας ιδιοσυγκρασίας που – είναι και οι προσωπικότητες των λογοτεχνών. Συγγραφείς µε πληθωρική προσωπικότητα και σηµαντική θέση στην παγκόσµια λογοτεχνία, επηρεασµένοι από διαφορετικές πολιτικές ιδέες, έχουν βιώµατα από τον Ισπανικό Εµφύλιο: Άρθουρ Κέσλερ «Ισπανική Διαθήκη» (] 937), ‘Ερνεστ Χεµινγουέι «Για ποιον χτυπά n καµπάνα;» (1940) και «Τέσσερις ιστορίες από τον πόλεµο της Ισπανίας», Τζώρτζ Όργουελ «Πεθαίνοντας στην Καταλωνία» (] 938).  Αλλά και κατοπινοί δηµιουργοί αξιοποιούν τα γεγονότα, όπως, λ-χ. Χανς Mάγκvoυς Εντσενσµπέργκερ «Το σύντοµο καλοκαίρι της αναρχίας» (1972). Ο περουβιανός Καίσαρ Βαλιέχο θρηνεί για τις µελλούµενες γενιές της Ισπανίας και του κόσµου, ιδίως στη ποιητική σύνθεση «1σπανία, παρελθέτω απ’ εµού το ποτήριον τούτο» (1937). Ο γερµανός Μπέρτολτ Μπρεχτ, µεταξύ άλλων, γράφει το ποίηµα «Ο αδερφός µου ο αεροπόρος» και µε το προσωπείο του αδερφού µοιρολογεί: «[..] Κατάκτησε το χώρο ο αδερφός µου/ Σ’ ορεινούς όγκους της Γκουανταράµα./ Μάκρος έχει ένα µέτρο και ογδόντα/ Και βάθος ένα µέτρο και πενήντα», υπονοώντας τον σκοτωµένο γερµανό αεροπόρο στις µάχες υπέρ των φραγκιστών στο όρος Σιέρρα ντε Γκουανταράµα της περιοχής της Καστίλλης. Επηρεασµένος από τα γεγονότα και τη φιλία µε τον Πικάσσο, ο φλογερός Πωλ Ελυάρ συνθέτει το ποίηµα «Νίκη για τη Γκερνίκα». Ο Πάµπλο Νερούδα στη συλλoγή «Η Ισπανία µες στην καρδιά» (]937), συντριµµένος κι από το θάνατο του Λόρκα, θλίβεται για την καταστροφή και τον θάνατο που σπέρνουν οι φασίστες…»

 

Γιώργος Ζούμπος

 

* * *

Διαβάστε επίσης...