Προτάσεις βελτίωσης οχυρώσεων

Πρόταση βελτίωσης οχυρώσεων.1 

Moser de Filsek & Castelli

«Χάρτης της οχυρωμένης πόλης της Κέρκυρας με τα ήδη υλοποιημένα σχέδια και με αυτά που προτάθηκαν από την Αυτού Εξοχότητα στρατάρχη Σχούλεμπουργκ, 1727»
Λογω της χαμηλής ανάλυσης δεν διαφαίνονται οι λεπτομέρειες των οχυρώσεων. Ξεχωρίζουν κάποιες μακροσκοπικές καινοτομίες, όπως το τείχος που συνδέει την ημισέληνο πίσω από το οχυρό του Σωτήρα με το Γκριμάνι (A), οχυρώσεις μπροστά από τον προμαχώνα Savorgnan (B), άλλες οχυρώσεις στην θέση που βρίσκονται σήμερα τα ανάκτορα Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου (C). Απουσιάζει το φρούριο του Αγ. Ρόκκου.

Πρόταση βελτίωσης οχυρώσεων.1

Πρόταση βελτίωσης οχυρώσεων.2 

Verneda-Giacix

Ένας άλλος χάρτης της Κέρκυρας, (δυστυχώς όχι σε καλή ανάλυση), σχεδιασμένος από τους Verneda-Giacix.
Βρισκόμαστε μετά το τέλος του Ε’ Βενετοτουρκικού πολέμου (Κρήτης) και οι δυο στρατηγοί/μηχανικοί προτείνουν τρόπους καλυτέρευσης της άμυνας της Κέρκυρας. Ο Filippo Verneda είναι αυτός ο οποίος έχει ήδη εργαστεί στην Κέρκυρα και έχει σχεδιάσει το ξύλινο πρόπλασμα του Ναυτικού Μουσείου, προτείνοντας την δημιουργία περαιτέρω οχυρώσεων στην Σπιανάδα για την προστασία του Παλαιού Φρουρίου.

Εδώ θα τολμήσει πιο πολύ, δημιουργώντας στον λόφο του Αβράμη μια σύνθετη κερατοειδής κατασκευή (Β), ενώνοντάς την με την εξωτερική περίμετρο των οχυρώσεων. Το φρούριο του Αβράμη δεν είναι πλέον ένα προκεχωρημένο απομονωμένο σημείο άμυνας αλλά τμήμα του οργανωμένου συστήματος των οχυρώσεων. Στον χάρτη φαίνεται να συνδέεται άμεσα με το Νέο Φρούριο, ενώ το τελευταίο δεν αποτελεί πλέον τμήμα των εξωτερικών οχυρώσεων αλλά μεταμορφώνεται σε «ενδοαστικό» φρούριο.

Πρόταση βελτίωσης οχυρώσεων.2

Πρόταση βελτίωσης οχυρώσεων. 3

Αρχίζοντας από το Παλαιό Φρούριο, παρατηρούμε την πρόταση αναβάθμισης του Μανδρακίου (2). Ο χώρος ελλιμενισμού διπλασιάζεται και προτείνεται η δημιουργία εγκαταστάσεων, μετατρέποντας το απλό λιμάνι σε “arsenale”.
Η είσοδος του Παλαιού Φρουρίου θωρακίζεται με την δημιουργία ενός κερατοειδούς έργου (1). Ο κυκλικός προμαχώνας στην πλευρά των Καστράδων εκμοντερνίζεται με νέο σχήμα(3).
Να σημειώσουμε πως και οι τρεις αυτές προτάσεις είναι παρούσες και στα ξύλινα προπλάσματα της Κέρκυρας.
Η επαναστατική πρόταση βέβαια αφορά την μετατόπιση της αμυντικής γραμμής πέρα από τους λόφους του Αβράμη και Σωτήρα. Η νέα οχυρωματική περίβολος (4) φαντάζει άψογη γεωμετρικά, με αρμονία στις γραμμές, ακολουθώντας τις νεότατες θεωρίες σχεδίασης της μοντέρνας οχυρωματικής αρχιτεκτονικής. Εμφανίζει ένα συμπαγές μέτωπο, χωρίς αδύναμα σημεία, με το ένα οχυρό να καλύπτει το άλλο και με άπλετο πεδίο βολής μπροστά της. Οι δύο λόφοι δεν αποτελούν πλέον εμπόδιο αλλά ενσωματώνονται στο αμυντικό πλαίσιο. Το οχυρό του Αγίου Ρόκκου δεν φαίνεται να έχει πλέον κάποια αμυντική σημασία.
Απομένουν δύο ερωτηματικά:
1. Ποιό θα ήταν το μέλλον της «παλαιάς» αμυντικής γραμμής; Θα αποτελούσε μια δεύτερη ενεργή αμυντική γραμμή καθιστώντας την πόλη της Κέρκυρας πραγματικά απόρθητη ή θα έπεφτε σε παρακμή;
2. Πάνω δεξιά ο χάρτης παρουσιάζει δύο αμυντικά έργα: ένα κερατοειδές (Α) και ένα στεμματοειδές (Β). Οι σημειώσεις του χάρτη είναι αδύνατον να διαβαστούν, ίσως στο Β διακρίνεται η λέξη «Aβράμη». Για το Α μαλλον αναφέρεται στο έργο μπροστά από την είσοδο του Π. Φρουρίου.

Πρόταση βελτίωσης οχυρώσεων.4

χάρτης του 1740