«Κινητοποιηθήκανε αρχές κι επιτροπές, εξαντλήσανε κάθε μέσο προπαγάνδας για να δείξουνε στο Βασιληά πως η Κέρκυρα χαίρεται για την επίσκεψή του…»

Είναι γεγονός ότι σε γενικές γραμμές το νησί μας δίνει στον επισκέπτη μια θελκτική  εικόνα και χάρη σε αυτή για πολλές δεκαετίες αποτελεί πόλο έλξης ξένων και ελλήνων επισκεπτών. Πίσω όμως από την «επίσημη» εικόνα την οποία βλέπει και απολαμβάνει ο επισκέπτης, βρίσκεται μια πόλη και ένα νησί με άπειρα προβλήματα τα οποία δυσχεραίνουν την καθημερινότητα των κατοίκων και για τα οποία ποτέ δεν βρίσκεται λύση καθώς οι εκάστοτε αρχές, οι οποίες διαχειρίζονται τις τύχες του, αποδίδουν κατά κανόνα και ελαφρά τη καρδία το φταίξιμο στους πολίτες. Ο επισκέπτης του καλοκαιριού (για χάρη του οποίου γίνονται ακόμα και οι πλέον απλές παρεμβάσεις στο νησί, ενώ οι κάτοικοι επωφελούμαστε … από σπόντα) αν διανοηθεί να έλθει στο μεσοχείμωνο θα εκπλαγεί αντικρίζοντας μια άλλη Κέρκυρα, την Κέρκυρα την οποία 110.000 ψυχές βιώνουν από τα μέσα Οκτώβρη ως τα μέσα Απρίλη και η οποία ουδεμία σχέση έχει με αυτήν της τουριστικής περιόδου.

 Μέρες επετείου

 Τέτοιες μέρες, κοντά στην επέτειο της Ένωσης, με αφορμή τα οικονομικά αρχίζει η γκρίνια: Τι είχαμε, τι χάσαμε, πόσο ωραία ήμασταν και διάφορα τέτοια. Η ιστορία όμως είναι διαφορετική από αυτή που θέλουν μερικοί να παρουσιάσουν. Για την Κέρκυρα του Μεσοπολέμου, η βιβλιογραφία είναι ισχνή και πολλά σημαντικά γεγονότα της τοπικής ιστορίας έχουν «εξαφανιστεί» καθώς η μνήμη τους ήταν ενοχλητική σε όσους παρουσίαζαν μια τοπική ιστορία χωρίς έντονα κοινωνικά προβλήματα, με επισκέψεις αυτοκρατόρων και βασιλιάδων και διάφορων προσωπικοτήτων της εποχής, παράτες, θέατρα, όπερες, μουσικές και πυροτεχνήματα αλλά χωρίς να φαίνεται πουθενά η άθλια κατάσταση της υπαίθρου, η αγωνία του μεροκάματου και η εκμετάλλευση των εργατών στα εργοστάσια (η ιστορία με τους … φιλάνθρωπους εργοστασιάρχες και οι λογικές του τύπου «έκαναν ότι έκαναν για την Κέρκυρα» αποτελούν αντικείμενο μυθιστορημάτων προσχολικής ηλικίας και μόνο).

 21 Μάη 1936

 Ο εορτασμός της 21ης Μάη 1936 γίνεται στη σκιά των αιματηρών γεγονότων της Θεσσαλονίκης και των συγκρούσεων απεργών και αστυνομίας στην Κέρκυρα λίγες μέρες ενωρίτερα.

Την αντιφατική εικόνα των επισήμων εορτασμών και της άθλιας κατάστασης των εργατικών οικογενειών και της πόλης μας δίνει ανταπόκριση του «Ριζοσπάστη» στις 23 του μήνα, με τη ζωντανή δημοσιογραφική γλώσσα της εποχής υπό τον τίτλο «Ο κερκυραϊκός λαός πεινά κι αυτοί κάνουν γιορτές και παράτες» (ο αναγνώστης ας συγκρίνει την εικόνα του 1936 με αυτή του 2010):

«Η Κέρκυρα ή μάλλον οι αρχές της και οι πλουτοκράτες υποδέχονται τον Βασιληά. Ξοδεύονται χιλιάδες πάνω στις χιλιάδες για να παρουσιάσει η πόλη την ευχάριστη εκείνη όψη που για τέτοιες περιστάσεις είναι συνηθισμένη. Καίγονται πυροτεχνήματα κι οργανώνονται βενετσιάνικες γιορτές. Κινητοποιηθήκανε αρχές κι επιτροπές εξαντλήσανε κάθε μέσο προπαγάνδας για να δείξουνε στο Βασιληά πως η Κέρκυρα χαίρεται για την επίσκεψή του.

Και όλα αυτά τη στιγμή που ολόκληρη σχεδόν η εργατική τάξη βρίσκεται πεσμένη στην ανεργία και εξαθλίωση, τη στιγμή που οι αγρότες βουτηγμένοι στα χρέη, χάσανε και την τελευταία τους ελπίδα εμπρός στις συνεχείς καταστρεφτικές βροχές  για την παραγωγή τους.

Και ξοδεύονται άφθονα τα χιλιάρικα, ενώ ο εργάτης, που χρόνια τώρα καθημερινά αντιμετωπίζει το πρόβλημα μιας λίτρας ψωμιού γι΄ αυτόνε και τα παιδιά του, βρίσκεται διαρκώς υπό την απειλή της έξωσης από το βάρβαρο σπιτονοικοκύρη του, ενώ τη Λαμπρή μοιραστήκανε από το Δήμο μερικές χιλιάδες δραχμές για να κάνουνε Πάσχα με 20 και 30 δραχμές ολόκληρες οικογένειες ανέργων.

Στολίζουν και σιάχνουν τους κεντρικούς δρόμους, ενώ κανείς ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε για τα περίφημα … γραφικά βενετσάνικα καντούνια (σοκάκια), όπου μέσα σ΄ ανήλια και χορταριασμένα σπίτια στεγάζονται οι φτωχές οικογένειες του εργαζόμενου λαού. 

Η Κέρκυρα γιορτάζει την απελευθέρωση και υποδέχεται το Βασιληά με πυροτεχνήματα και παράτες. Μα ο λαός της Κέρκυρας ο εργαζόμενος, αλλά και πεινώντας λαός δεν γιορτάζει. Το εναντίο, πενθεί για τα θύματα του βάρβαρου κεφαλαίου στη Θεσσαλονίκη και μαζί με τον εργαζόμενο λαό όλης της Ελλάδας σφίγγει τη γροθιά του έτοιμος να ριχτεί σύσσωμος – όπως στην 24ωρη απεργία – στον αγώνα για την αληθινή, τη δική του απελευθέρωση, την οποία και θα γιορτάσει μαζί με όλο τον λαό της Ελλάδας.»

 «Ένα δεν είχον …»

 Στις 21 Μάη  1936 η «Εστία» δημοσιεύει κείμενο με αφορμή την Ένωση όπου μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «… Δεν υπήρχε τίποτε επί αγγλοκρατίας που να καθιστά την θέσιν των Επτανησίων καθ΄ οιονδήποτε τρόπον δυσχερή … είχε αξιοζήλευτον ευνομίαν , εξησφαλισμένην ευημερίαν, πρόοδον προστασίαν ασφαλή και απαρασάλευτον…» και παρακάτω «… Ένα δεν είχον: το συναίσθημα της απολύτου Ελευθερίας».

Την επόμενη μέρα ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει κείμενο με την υπογραφή Γιάννης Μενδρινός όπου ανασκευάζονται όσα γράφτηκαν στην «Εστία» και τελειώνει:

«… οι αγώνες των Εφτανησίων εκτός από τον εθνικοαπελευθερωτικό χαρακτήρα, είχαν και κοινωνικό. Απόδειξη ότι σε κάθε λαϊκή εξέγερση η μανία του πλήθους εστρεφόνταν τόσον εναντίον των ξένων κατακτητών, όσον και εναντίον των ντόπιων τσιφλικάδων, οι οποίοι μαζί με τους πρώτους αποτελούσαν την αριστοκρατία, η οποία υπάρχει και σήμερα έστω και ξεθωριασμένη. Δείγμα της “ευνομίας” είναι οι διώξεις, τα μεσαιωνικά βασανιστήρια, οι φυλακίσεις και οι πολύχρονες εκτοπίσεις που ακολουθούσαν κάθε λαϊκή εξέγερση.

Αλλά για να μην πολυλογούμε, ας ρίξουμε μια ματιά στην Κύπρο και θα ιδούμε ανάγλυφα την πρόοδο, την ευνομία, την ασφάλεια…» 

 
Γιώργος Ζούμπος
http://bibliokerkyra.blogspot.it/

όπως δημοσιεύτηκε στην εφημ. «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ», 20-05-2010

 

* * *