Αδαμαντία Σπαθάτου: «Επτάνησα. Από την Ένωση με την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση»


 Για την Ένωση των Ιονίων Νήσων  στα 1864, η βιβλιογραφία είναι πυκνή και καλύπτει πολλές πτυχές των γεγονότων της εποχής. Ωστόσο υπάρχει πάντα ανέκδοτο υλικό ή νέες θεωρήσεις του δημοσιευμένου και τακτικά νέες μελέτες βλέπουν το φως της δημοσιότητας.

Στις πλέον πρόσφατες εκδόσεις (Ζάθεον Πυρ, Αθήνα 2012) συγκαταλέγεται η μελέτη της ζακυνθινιάς Ιστορικού-Αρχαιολόγου Αδαμαντίας Σπαθάτου με τίτλο «Επτάνησα. Από την Ένωση με την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση» και εύγλωττο υπότιτλο «Ιστορική – Κοινωνιολογική προσέγγιση».

Ξεκινώντας από την προσωπική της εμπειρία για την απουσία από την εκπαιδευτική διαδικασία προσεγγίσεων για τον ιστορικό ρόλο των Επτανήσων, οικοδομεί μια μελέτη, δομημένη σε έξι κεφάλαια, η οποία αρχίζει με την παρουσίαση της Βενετίας στα νησιά.

Το βιβλίο καλύπτει με απλό τρόπο μια σειρά ενδιαφερόντων θεμάτων αρχίζοντας από τους Ριζοσπάστες και καταλήγοντας στη σχέση Ελλάδας – Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Ειδικότερα:

ΚΕΦ. 1

  1. Τα Επτάνησα από τους Ενετούς στους Βρετανούς
  2. Ριζοσπαστικό Κίνημα. Επτανησιακά κόμματα.
  3. Η έξωση του βασιλιά Όθωνα (10-10-1862)

ΚΕΦ. 2

  1. Επιλογή του νέου βασιλιά Γεώργιου Α΄ (1863)
  2. Κριτική της επιλογής του βασιλιά Γεώργιου Α΄ από τον Ευρωπαϊκό Τύπο.
  3. Προβληματισμοί των Μεγάλων Δυνάμεων και απαιτήσεις για τη συμφωνία παραχώρησης των Επτανήσων

ΚΕΦ. 3

  1. Στοιχεία διπλωματίας, Χαρίλαος Τρικούπης
  2. Σχολιασμός της Συνθήκης των Πέντε

ΚΕΦ. 4

  1. Επτανήσιοι και Ελλαδίτες ατενίζοντας την Ένωση
  2. Αντιδράσεις για τις οικονομικές επιβαρύνσεις
  3. Αντιδράσεις Ελλαδιτών για  την Ένωση»
  4. Οι Επτανήσιοι βουλευτές στην Ελληνική Εθνοσυνέλευση
  5. Επτάνησα: Μετά την Ένωση – Σήμερα.
  6. Ελληνισμός και Μικρασία την εποχή της Ένωσης

ΚΕΦ.5

  1. Αντιφάσεις της Δύσης για την Αρχαιοελληνκή μας ρίζα
  2. Ύπαρξη εθνικών κρατών – Μέλλον της Ελλάδας
  3. Η Ελλάδα και η Ευρώπη σήμερα
  4. Μύθος τα περί ενωμένης Ευρώπης – Άρνηση αυτής

Η μελέτη ολοκληρώνεται με περιλήψεις και σχόλια των επισήμων εγγράφων και αναπαραγωγή επισήμων εγγράφων. Ένα μέρος του βιβλίου καλύπτει η αναπαραγωγή έκδοσης του Υπουργείου Εξωτερικών του 1864 με τίτλο: «Έγγραφα επίσημα αφορώντα τας επί του Επτανησιακού ζητήματος διαπραγματεύσεις». Η έκδοση αυτή είχε επαναληφθεί φωτογραφικά το 2001 σε 3000 αντίτυπα από τη Βουλή των Ελλήνων. Η εκ νέου παρουσίασή της στη μελέτης της κας Σπαθάτου διευκολύνει πολύ τους νεότερους ερευνητές

Χαρακτηριστικό είναι ένα απόσπασμα από συμπεριλαμβανόμενο έγγραφο:

«… Οι έλληνες πιέστηκαν, την ίδια μέρα της υπογραφής της Συνθήκης Ένωσης, να υπογράψουν και Οικονομική Σύμβαση. Δεν έφταναν οι ρήτρες σχετικά με τα ανακτορικά επιδόματα, τις βασιλικές χορηγίες και τις ξένες συμβάσεις που θα συνεχίζονταν. Το Ελληνικό Ταμείο υποχρεώθηκε να καταβάλλει συντάξεις και αποζημιώσεις δια βίου σε  Άγγλους υπηκόους, που ως εκείνες τις ημέρες υπηρετούσαν στην Ιόνιο Πολιτεία και θα έχαναν την εργασία τους με την εγκατάλειψη της “Προστασίας”…..»

Γιώργος Ζούμπος

* * *