Η Ροζέτα Κολόμπι-Παρίνι

Η Rosetta Colombi γεννήθηκε το 1889 στο ιταλόφωνο τμήμα του ελβετικού καντονίου του Τιτσίνο. Μετά από μια διετή εργασιακή εμπειρία σαν δασκάλα, το 1912 θα ιδρύσει μαζί με την ακτιβίστρια Teresina Bontempi την εφημερίδα «L’Adula» ή οποία μάχονταν για την ιταλικότητα του καντονίου και κατάγγελλε την προοδευτική γερμανικοποίηση του Τιτσίνο. Στη συνέχεια η χροιά της εφημερίδας θα γίνει πιο οξεία και θα στραφεί προς τις αλυτρωτικές ιδέες, παίρνοντας τελικά θέση υπέρ του φασισμού.

Με την κήρυξη του Α’ Π.Π. θα μετακομίσει στο Μιλάνο όπου διεύθυνε μαζί με τον πατέρα της ένα γραφείο Τύπου που ασχολούνταν με το χρονικό του πολέμου και ιταλικά εσωτερικά θέματα. Το 1918 θα εργαστεί στα γραφεία της «Εθνικής Ιδέας» και εκεί θα γνωρίσει τον Πιέρο Παρίνι, ο οποίος είχε μόλις απολυθεί από το στρατό με τη λήξη του πολέμου και ασχολούνταν ξανά με τη δημοσιογραφική δραστηριότητα. Θα παντρευτούν ένα χρόνο αργότερα. Το ζευγάρι δεν θα αποκτήσει παιδιά.
Η Rosetta Colombi θα ακολουθήσει τον Παρίνι στις διάφορες αποστολές και καθήκοντα που του ανετίθεντο, κατά την αναρρίχησή του στις βαθμίδες του φασιστικού κόμματος.

Η κήρυξη του Β’ Π.Π. θα βρει τον Παρίνι γενικό γραμματέα της ιταλικής αντιπροσωπείας στην Αλβανία και σύμβουλο-καθοδηγητή του Αλβανού πρωθυπουργού Βερλάτσι, θέση που διατήρησε μέχρι την είσοδο των ιταλικών στρατευμάτων στην Ελλάδα, ύστερα από την κατάληψή της από τους Γερμανούς, οπότε διορίστηκε αρχηγός των Πολιτικών Υποθέσεων των Ιονίων Νήσων. Η γυναίκα του, κατά την περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου θα καταταγεί σαν εθελόντρια νοσοκόμα στο μέτωπο και θα παρασημοφορηθεί μάλιστα το 1941 με τον Πολεμικό Σταυρό.

Έχοντας την εμπιστοσύνη και φιλία του Μουσολίνι και του Τσιάνο, ο Παρίνι θα αναλάβει την αποστολή να προετοιμάσει την ενσωμάτωση της Επτανήσου στην Ιταλία. Υπό το πνεύμα αυτό, ανέλαβε την εξουσία στο ιδιότυπο αυτόνομο καθεστώς που επιβλήθηκε, λειτουργώντας ανεξάρτητα από την υπόλοιπη κατεχόμενη Ελλάδα. Η άσκηση της εξουσίας του εξαρτιόνταν μόνον από τον ίδιο τον Μουσολίνι – σαν απευθείας εντολοδότη – και από τον Τσιάνο, καθώς οργανικά ο Παρίνι ανήκε στο υπουργείο Εξωτερικών.

Από τις πρώτες ημέρες που εγκαταστάθηκε στην έδρα του, ο Παρίνι θέλησε να επιδείξει μια φαινομενική διάθεση συνεργασίας με τον ντόπιο πληθυσμό των Ιονίων, ελπίζοντας ότι θα κατάφερνε έτσι να προσηλυτίσει τους κατοίκους αφενός μεν στον φασισμό, αφετέρου δε στα σχέδιά του για την ενσωμάτωση. Η γυναίκα του θα σταθεί στο πλευρό του ενεργητικά, αναλαμβάνοντας ό,τι σχετίζονταν με τη περίθαλψη και τη πρόνοια. Ήταν μια δραστηριότητα για την οποία το Γραφείο Πολιτικών Υποθέσεων φρόντιζε να διατυμπανίζει στο μέγιστο βαθμό διαμέσου του Τύπου, προφανώς για προπαγανδιστικούς σκοπούς. Αυτές οι δραστηριότητες σχεδιάζονταν και εκτελούνταν απευθείας από το Γραφείο Περιθάλψεως του Γραφείου Πολιτικών Υποθέσεων, με την «Ντόνα Ροζέτα» να συνεργάζεται στενά και αποκλειστικά με τον σύζυγό της.

Έτσι, θα την βρούμε σε ό,τι έχει με την πρόνοια, με την περίθαλψη στο Αστικό Νοσοκομείο και στα ιταλικά στρατιωτικά νοσοκομεία και αναρρωτήρια του νησιού, στα σχολικά γεύματα, στα συσσίτια, στη διανομή δώρων κατά τις γιορτές και στη διανομή κόκκινων αυγών κατά το Πάσχα, στην διανομή πολέντας στο Δημοτικό Θέατρο. Ουσιαστικά σκιαγραφείται σαν «Υψηλή Ευεργέτιδα» και σαν «Μητέρα των πτωχών και πασχόντων», την οποία ο ντόπιος πληθυσμός κοιτά με μάτια γεμάτα…ευγνωμοσύνη και αφοσίωση! Περιττό να πούμε πως το ιταλικό καθεστώς και η υπάρχουσα κατάσταση κατοχής, με τις αναμενόμενες και σχετικές πιέσεις,  παρότρυνε άμεσα ή έμμεσα τους διάφορους συλλόγους, τους επαγγελματίες και τους εύπορους πολίτες να συμβάλλουν με δωρεές και προσφορές το εν λόγω Ταμείο Περιθάλψεως.

O μητροπολίτης Μεθόδιος αναφέρει στο «Αρχείον Iταλικής και Γερμανικής Κατοχής» πως «η κυρία αυτή, σύζυγος του κ. Parini, απεδείχθη η σπουδαιοτέρα εργάτρια και ο μεγαλύτερος μοχλός της ιταλικής προπαγάνδας εν Κερκύρα». Αλλά υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις όπου ο Μεθόδιος ζητά με επιστολή από την σύζυγο του Παρίνι την μεσολάβηση της ίδιας για την επίλυση ζητημάτων που αφορούν ανθρωπιστικά θέματα. Σε κάποια από αυτά η Ντόνα Ροζέτα θα τον ικανοποιήσει μερικώς.

Τον Ιούνιο του 1943 η Ροζέτα Κολόμπι-Παρίνι αρρωσταίνει και η διάγνωση είναι σοβαρότατη και μάλλον καταδικαστική. Ίσως καρκίνος. Η κατάσταση της κρίνεται απελπιστική και φεύγει για την Ιταλία για περαιτέρω θεραπείες. H προπαγανδιστική Gazzetta Jonica της εποχής περιγράφει μια τοπική κοινωνία συγκινημένη από το δράμα της οικογένειας Παρίνι.

1936. O Parini χαμογελαστός, φορώντας πολιτικά, φτάνει στη Ρώμη από την Αν. Αφρική. Τον υποδέχεται η γυναίκα του Ροζέτα Κολόμπι.

Σε άλλη φωτογραφία της ίδια ημέρας, ο Παρίνι, η γυναίκα του και φίλες της.

Το απόγευμα της 29ης Ιουνίου στον ναό του Αγίου Σπυρίδωνος τελείται ειδική τελετή παράκλησης για την αποκατάσταση της υγείας της συζύγου του Παρίνι. Είναι παρόντες ο νομάρχης, ο δήμαρχος, ο κόμης Μπαρατιέρι και πλήθος κόσμου. Ο Μεθόδιος απέφυγε να χοροστατήσει και αντιπροσωπεύονταν από τον πρωτοσύγγελο. Επί της ευκαιρίας ανοίγει και η λάρνακα του Αγίου και το λείψανο εκτίθεται σε δημόσιο προσκύνημα για να εισακούσει τις δεήσεις των πιστών. Η αίτηση από επιτροπή νέων, μελών ιταλικών οργανώσεων, για τριήμερο λαϊκό προσκύνημα του λειψάνου του Αγίου προς χάρη της Παρίνι, δεν έγινε δεκτό από τον Μεθόδιο, ο οποίος είχε επιτρέψει μόνο το άνοιγμα της λάρνακας. Ο Μεθόδιος επίσης δεν επέτρεψε την περιφορά δίσκων μετά την παράκληση για χρηματολογία. Το ίδιο απόγευμα και μετά την ορθόδοξη τελετή  τελείται  παρόμοια τελετή και στον Ντόμο.

Την επομένη, 30 Ιουνίου, με έκτακτη συνέλευση των διαφόρων οργανώσεων, το Εργατικό Κέντρο αποστέλλει φόρο τιμής και σεβασμού στον Παρίνι. Το Γραφείο Πολιτικών Υποθέσεων λαμβάνει πολυάριθμα τηλεγραφήματα ενώ οι διάφορες εργατικές οργανώσεις στέλνουν ανθοδέσμες. Με ειδική τελετή ο Μπαρατιέρι, με τη συνοδεία νομάρχη, δημάρχου και αντιπροσωπίας εργατών θα τις μεταφέρει στο ναό του Αγίου Σπυρίδωνα και θα τις εναποθέσει στα πόδια του Αγίου.

Την 1η Ιουλίου θα τελεστεί νέα ειδική λειτουργία στον Ντόμο, με τον καθολικό επίσκοπο Ντέλα Βέκια να επικαλείται την Παναγία για την αποκατάσταση της υγείας της Ντόνα Ροζέτα. Παρίστανται στη τελετή όλοι οι μαθητές των ιταλικών σχολείων Αρρένων και Θηλέων του νησιού, ο κόμης Μπαρατιέρι και πλήθος κόσμου. Ταυτόχρονα στο Γραφείο Πολιτικών Υποθέσεων, Ιταλοί και Έλληνες…εκδηλώνουν συγκινητικά το ενδιαφέρον τους για την υγεία της ασθενούς.

Την επομένη, 2 Ιουλίου, λαμβάνει χώρα ειδική λειτουργία στη Παναγία Αντιβουνιώτισσα, με πρωτοβουλία του δικηγόρου Αλαμάνου. Είναι παρόν όλο το προσωπικό του Γραφείου Περιθάλψεως των Πολιτικών Υποθέσεων.

Στις 6 Ιουλίου η εβραϊκή κοινότητα θα ενωθεί με τις άλλες θρησκευτικές κοινότητες του νησιού και θα τελέσει στη Συναγωγή ειδική θρησκευτική τελετή υπέρ ανάρρωσης της Ντόνα Κολόμπι-Παρίνι.

Όλες αυτές οι θρησκευτικές παρακλήσεις δεν θα εισακουστούν τελικά. Η Ροζέτα Κολόμπι-Παρίνι Θα πεθάνει στο Μπέργκαμο λίγους μήνες αργότερα, στις 21 Οκτωβρίου, «ύστερα από μακρά και επώδυνη ασθένεια», μια βδομάδα πριν διοριστεί ο Παρίνι νομάρχης του Μιλάνο. Ο Παρίνι μάλλον δεν θα αφιερώσει πολύ χρόνο στο πένθος, καθώς μόλις ένα χρόνο αργότερα θα παντρευτεί την ελληνίδα Μέλπω Φαφαλιού.

Κάποια πεζογραφήματα της Rosetta Colombi-Parini  κυκλοφορούν ακόμα στο διαδίκτυο.

 

Σπύρος Ιωνάς

πηγές:

  • Μεθόδιος Κοντοστάνος, « Αρχείον και Καθημερινά Περιστατικά Γεγονότα επί Ιταλικής και Γερμανικής Κατοχής»
  • εφημερίδα Gazzetta Jonica, φύλλα έτους 1943
  • αρχείο εφημερίδας La Stampa
  • Felicity Brunner, «lena Bonzanigo e l’irredentismo della Svizzera italiana negli anni del fascismo»

 

 

* * *