Τη Μεγάλη Δευτέρα, στο ξεκίνημα του χριστιανικού ορθόδοξου Μεγαλοβδόμαδου, το εβραϊκό ημερολόγιο σημειώνει 14 Νισάν, παραμονή Πάσχα (Πέσαχ),  το οποίο για  τους συμπολίτες Ισραηλίτες αρχίζει την επόμενη μέρα.

Το Πέσαχ είναι κινητή εορτή καθώς το εβραϊκό ημερολόγιο είναι σεληνοηλιακό και ακολουθείται, σε διάφορες μορφές, από τους Εβραίους τουλάχιστον από την εποχή της Εξόδου από την Αίγυπτο. Στην τρέχουσα μορφή υπάρχει από τα μέσα του 4ου αι. μ.Χ. και ο μήνας Νισάν, με διάρκεια 30 ημερών, απλώνεται στο Μάρτη και τον Απρίλη.

Τρεις γιορτές προσκυνήματος

ΟΙ τρεις χαρούμενες γιορτές του εβραϊκού ημερολογίου είναι: Το Πέσαχ, το Σαβουώτ και το Σουκότ που αναφέρονται αντίστοιχα σε τρεις σημαντικούς σταθμούς της ιστορίας των Ισραηλιτών: Στην Έξοδο από την Αίγυπτο, στην παράδοση της Τορά από τον Θεό και στο ταξίδι μέσα από την έρημο προς τη Γη της Επαγγελίας.

Οι γιορτές αυτές έχουν και αγροτικό χαρακτήρα καθώς το  Πέσαχ αναφέρεται στο θερισμό του κριθαριού, το Σαβουώτ στο θερισμό του σιταριού και το Σουκότ στη συγκομιδή της παραγωγής.

Το εσωτερικό της Ελληνικής Συναγωγής μεταπολεμικά

Το εσωτερικό της Ελληνικής Συναγωγής μεταπολεμικά

Η Ελληνική Συναγωγή λίγο μετά τον πόλεμο

Η Ελληνική Συναγωγή λίγο μετά τον πόλεμο

.

Εσωτερικό της Ελληνικής Συναγωγής

Εσωτερικό της Ελληνικής Συναγωγής

Μέλη του Συλλόγου «Ομόνοια»

Μέλη του Συλλόγου «Ομόνοια»

Πέσαχ = προσπερνώ

Το Πάσχα προϋπάρχει σαν έθιμο στην αρχαία Αίγυπτο, όπου γιορτάζεται  την άνοιξη το Πισάχ, η διάβαση του Ήλιου από τον ισημερινό (εαρινή ισημερία. Τότε και οι αρχαίοι έλληνες γιόρταζαν την επιστροφή του Απόλλωνα από τη χώρα των Υπερβορείων και είναι η αρχή της άνοιξης). Από τους Αιγύπτιους οι Εβραίοι παίρνουν εθιμικά στοιχεία και μαζί με αυτά ενσωματώνουν το έθιμο του Πάσχα που είναι και γιορτή της Άνοιξης, όταν η φύση ξαναγεννιέται μετά το σκοτεινό Χειμώνα. Κατά μια εκδοχή είναι αγροτική γιορτή που τελείωνε με την Πεντηκοστή. Αργότερα συνδέεται με τη λύτρωση του εβραϊκού λαού από το ζυγό των Αιγυπτίων (Έξοδος) και παίρνει το χαρακτήρα της πιο λαμπρής οικογενειακής γιορτής μετά την πρώτη καταστροφή του Ναού στα 586 π.Χ. (γεγονός που ακολουθείται από τη βαβυλώνιο αιχμαλωσία).

Το Πέσαχ αρχίζει στις 15 του Νισάν και κρατά οχτώ μέρες. Οι τέσσερις ενδιάμεσες μέρες είναι ημιαργίες και λέγονται «οι καθημερινές της Γιορτής» (Χολ Αμοεντ).

Η λέξη «Πέσαχ» σημαίνει «περνώ από πάνω», «προσπερνώ» και αναφέρεται στο πέρασμα του Άγγελου του Θανάτου πάνω από τα σπίτια των Ισραηλιτών όταν πήγαινε να θανατώσει τα πρωτότοκα παιδιά των Αιγυπτίων. Αναφέρεται επίσης στη γιορτή του πασχαλινού αρνιού και της θυσίας του (Έξοδος,12, 3-20).

Γιώργος Ζούμπος

Όπως δημοσιεύτηκε στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ»,  08/04/2017

 * * *