Μια σημαντική επιστημονική μελέτη προστέθηκε πρόσφατα στην πλούσια επτανησιακή βιβλιογραφία. Πρόκειται τον τόμο «Ναυτιλία και εμπόριο υπό Βρετανική Προστασία/ Ιόνιο Κράτος (1815-1864)» του κεφαλονίτη Παναγιώτη Καπετανάκη που αποτελεί τον πρώτο της σειράς «Βιβλιοθήκη Σπ. Φ. Αντύπα» και εκδίδεται από το «Κληροδότημα Σπ. Φ. Αντύπα υπέρ της Κεφαλληνίας».
Συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Το πρώτο βιβλίο της «Βιβλιοθήκης Σπ. Φ. Αντύπα» αποτελεί προϊόν συνεργασίας του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύµατος Ερευνών και του «Κληροδοτήµατος Σπ. Φ. Αντύπα υπέρ της Κεφαλληνίας». Είναι πόνηµα ενός νέου ιστορικού επιστήµονα, του Παναγιώτη Καπετανάκη, µεταδιδάκτορα ερευνητή στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύµατος Ερευνών (2012-2015). Ο συγγραφέας δίνει µε ευσύνοπτο και κατανοητό τρόπο ένα από πολλές πλευρές ενδιαφέρον επιστηµονικό σύγγραµµα. Πρόκειται για την ιστορία της ποντοπόρας εµπορικής ναυτιλίας των Επτανησίων και κυρίως των Κεφαλονιτών κατά την περίοδο της Βρετανικής Κατοχής (της λεγόμενης «Προστασίας») (1809/1815-1864): Ποιοι ήταν οι όροι συγκρότησης, λειτουργίας και ανάπτυξης της ναυτιλίας αυτής, ποια τα λιµάνια του Ιονίου Κράτους και πώς αυτά ανταποκρίνονταν στους εµπορικούς δρόµους της Μεσογείου το 19ο αιώνα, ποια η συµµετοχή της επτανησιακής εµπορικής ναυτιλίας στον καταµερισµό της µεσογειακής εµποροναυτιλιακής εργασίας τη συγκεκριµένη ιστορική περίοδο και ποιοι οι όροι ανάδειξης του Ιονίου Κράτους (και κυρίως της Κεφαλονιάς) στη θέση ενός από τους πιο σηµαντικούς ναυτότοπους της Μεσογείου αλλά και γενικότερα των ευρωπαϊκών θαλασσών.
Ο µεταδιδακτορικός ερευνητής του Ινστιτούτου Παναγιώτης Καπετανάκης σχεδιάζει και ερµηνεύει σε µία συνολική προσέγγιση και θεώρηση την ποντοπόρο εµπορική ναυτιλία των Ιονίων Νήσων, µε έµφαση κυρίως στην περίοδο του Ιονίου Κράτους υπό βρετανική προστασία. Βασικό αντικείµενο της έρευνάς του, όπως υποδηλώνει άλλωστε και ο τίτλος του βιβλίου, είναι η διερεύνηση των όρων συγκρότησης, λειτουργίας και ανάπτυξης της υπό ιονική σηµαία εµπορικής ναυτιλίας των Επτανήσων.
Κότερο: Ταχύ και ευέλικτο σκάφος που χρησιμοποιούνταν ως εμπορικό, επιβατηγό και ταχυδρομικό (σχ. του Λάμπρου Γ. Σιμάτου)
Μια μοναδική περιήγηση
Το αντικείµενο του βιβλίου δεν περιορίζεται σε µία ποσοτική ανάλυση των επτανησιακών σκαφών και των εµπορευµατικών τους φορτίων, αλλά κινείται και προς την κατεύθυνση της αναζήτησης των ποιοτικών όρων που επέτρεψαν τη συµµετοχή της επτανησιακής ναυτιλίας στο µεσογειακό και ευρωπαϊκό θαλάσσιο εµπόριο κατά την περίοδο της βρετανικής προστασίας στα νησιά του Ιονίου. Μια διεθνής οπτική επιτρέπει τη συνολική µελέτη του Ιονίου Κράτους και των λιµανιών του (1815-1864) ως αναπόσπαστου µέρους των οικονοµικών, εµπορικών και των πολιτικών δοµών της Μεσογείου.
Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη µελέτη του Παναγιώτη Καπετανάκη βρίσκεται στη συστηµατική ανάλυση και ερµηνεία της εµπορικής και ναυτιλιακής ζωής του Ιονίου Κράτους και µέσα από αυτή στην αναγωγή του στο ιδιότυπο αποκιοκρατικό καθεστώς που είχε επιβάλει στα Επτάνησα η Μεγάλη Βρετανία. Χωρίς αυτήν την οπτική θα παρέµενε ελλιπής η συνολική ανάγνωση και κατανόηση της ιστορίας της επτανησιακής ποντοπόρου εµπορικής ναυτιλίας.
Το έργο του αυτό προσφέρει στο επιστηµονικό και στο ευρύ αναγνωστικό κοινό τη δυνατότητα µιας µοναδικής περιήγησης στις θάλασσες, τα νησιά, τα λιµάνια και τα ιστιοφόρα των Ιονίων του 19ου αιώνα.
Γιώργος Ζούμπος
* * *
Leave A Comment