O ανδριάντας του γερμανού στρατάρχη Johann Matthias von der Schulenburg (8/8/1661 – 14/3/1747), έργο του διάσημου βενετού γλύπτη Antonio Corradini, φιλοτεχνημένος το 1718 σε λευκό μάρμαρο Καράρας – κατά παρέκλιση από τα καθιερωμένα που απαγόρευαν να στήνονται ανδριάντες προσώπων ακόμη εν ζωή. Ο στρατάρχης απεικονίζεται με θώρακα και ρωμαϊκή τήβεννο. Στο κεφάλι φέρει στεφάνι δάφνης και κρατεί την στραταρχική ράβδο. Στην βάση του αδριάντα βρίσκεται γραμμένο στα λατινικά: «Στον Ιωάννη Ματθία κόμη Σουλεμπουργκ, Στρατάρχη των χερσαίων δυνάμεων κατά την πολιορκία της Κέρκυρας και γενναίο υπερασπιστή της χριστιανικής πολιτείας, ενώ είναι εν ζωή, η Ενετική Γερουσία. Στις 12 Σεπτέμβρη 1716»

Η αρχική του θέση, όπως φαίνεται από τις εικόνες 1 & 2, βρίσκονταν δίπλα στο βενετσιάνικο ρολόι του παλαιού φρουρίου, αμέσως μετά την άνυδρη τάφρο (Contra Fossa).
O ανδριάντας ήταν ο μόνος που παρέμεινε ανέπαφος, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα κτίρια του Παλαιού φρουρίου, κατά την μεγάλη έκρηξη της νύχτας 21ης προς 22ης Νοεμβρίου 1718 ν.η. Για τον λόγο αυτό στην βάση του πρόσθεσαν τότε την επιγραφή «Intacto fulmine laurus» (η δάφνη έμεινε ανέπαφη από τον κεραυνό).
Εκτός φρουρίου μεταφέρθηκε στα χρόνια της βρετανικής προστασίας και συγκεκριμένα επί αρμοστείας G.Nugent (1832-35).

Ο ανδριάντας διατηρήθηκε ανέπαφος κατά τους βομβαρδισμούς του Β’ Π.Π., ωσότου μετακινήθηκε μετά το τέλος του πολέμου για την διαπλάτυνση της οδού.
Το άγαλμα, όπως αναφέρει ο Π. Γιοχάλας, «είχε εν ριπή οφθαλμού καταρριφθή και περιτυλιγμένος, όχι δε χωρίς αβαρίας, ετοποθετήθη σε κάποιαν εκεί γωνίαν, περαμένον εκεί έτσι επί έτη…»
Μετά από χρόνια, ύστερα από προτάσεις και προσπάθειες αποκατάστασης –δεν έλειψε δε κάποιος που υπέδειξε την εξαφάνιση του ανδριάντα διότι «…δεν ήτο Έλλην», ο ανδριάντας αναστηλώθηκε χάρη στις προσπάθειες του Π. Γιοχάλα.

* *

Για το κολάζ χρησιμοποιήθηκαν:

1. Χάρτης Alessandro Ganassa, museo Correr.
2. “Όψη αποθήκης όπλων” – Archivio di Stato di Venezia
3. φωτο B. Borri ~1890
4. φωτο αρχείου Ι. Κόλλα

Βιβλιογραφία: 
– Γ. Αθανάσαινας “Το ασέδιο των κορυφών 1716”, σελ 594.
& “Ο στρατάρχης Σουλεμβούργος” Επτανησιακό ημερολόγιο. 1963. Χρόνος τρίτος. Εκδ. “Επτάνησος” Αθήναι. σελ 136.
– Λ. Βροκίνης “Περί των ετησίως τελουμένων εν Κερκύρα Λιτανειών του θ. λειψάνου του Αγίου Σπυρίδωνος και της εν έτει 1716 πολιορκίας της Κερκύρας” σελ. 87.

Ευχαριστώ τον Λ. Στανέλλο για την πολύτιμη βοήθειά του.

 

Θεόφιλος Φίλης Τζίκας

* * *