Παραμονή και ανήμερα του Σταυρού

 Στις 8 Σεπτέμβρη 1943 η Ιταλία συνθηκολογούσε και οι πρώην σύμμαχοι Ιταλοί και Γερμανοί ήταν πλέον αντίπαλοι. Είχε ήδη αποκρουστεί η πρώτη γερμανική επίθεση για την κατάληψη του νησιού και αναμένονταν η επόμενη, όταν αργά το βράδυ της 13ης Σεπτέμβρη, προκειμένου να ενισχυθεί η άμυνα, έφτασαν στο λιμάνι της Κέρκυρας και αγκυροβόλησαν σε απόσταση 150 μέτρων το ένα από το άλλο τα ιταλικά τορπιλοβόλα «Giuseppe Sirtori» και «Francesco Stocco» τα οποία υπάγονταν στον 6ο Στολίσκο τορπιλοβόλων με έδρα τον Τάραντα.

To πρωί της ημέρας του Σταυρού, ενώ η πυρκαϊά της πόλης βρισκόταν σε εξέλιξη, και στο λιμάνι αποβιβάζονταν ακόμη ιταλικές μονάδες που έφταναν από τους Aγίους Σαράντα, εκδηλώθηκε νέα αεροπορική επιδρομή. Τρία Στούκας αποσπάστηκαν από τo σχηματισμό που εκτελούσε την επιδρομή και επιτέθηκαν κατά των τορπιλοβόλων. Πολλές βόμβες έπεσαν σε μικρή απόσταση από τo «Sirtori» και μία το διαπέρασε κυριολεκτικά σκάζοντας κάτω από τα ύφαλα, του πλοίου. Το «Sirtori» μετά την επίθεση ρυμουλκήθηκε και προσάραξε στα αβαθή, στις Αλυκές του Ποταμού απέναντι από τo Λαζαρέτο, κοντά σ’ ένα άλλο προσαραγμένο καράβι τo «Monstella».

GIUSEPPE SIRTORI, 1942

Το «Monstella» ήταν ένα εξοπλισμένο φορτηγό χωρητικότητας 10 χιλ. τόνων το οποίο χτυπήθηκε στις 30 Αυγούστου του 1942 νότια της Κερκύρας και ρυμουλκήθηκε στα αβαθή των Αλυκών Ποταμού. Τα αντιαεροπορικά των δύο αυτών πλοίων συνέβαλαν τις ημέρες εκείνες σημαντικά στην άμυνα του νησιού. Από το πλήρωμα του «Sirtori», μετά την προσάραξη παρέμειναν στο πλοίο οι απαραίτητοι για τις επισκευές και οι χειριστές των πυροβόλων. Οι υπόλοιποι υπό τον υποπλοίαρχο Luigi Saltο, αποτελέσανε απόσπασμα το οποίο κατέλαβε θέση στα νότια του νησιού, δεν του δόθηκε όμως η ευκαιρία να πολεμήσει. Το απόγευμα της 25ης Σεπτέμβρη, ενώ η λευκή σημαία υψώνονταν στο Παλιό Φρούριο, το «Sirtori» ανατινάζονταν από το πλήρωμά του. Το «Stocco» απομακρύνθηκε από το λιμάνι και ανέλαβε περιπολία στα νότια του νησιού. To βράδυ της 14ης Σεπτέμβρη επανέκαμψε στο Μπρίντιζι για ανεφοδιασμό, και μετά διατέθηκε στη συνοδεία νηοπομπών από τους Aγίους Σαράντα προς Ιταλία.

Το δραματικό τέλος του «Stocco»

FRANCESCO STOCCO

 Στις 24 Σεπτέμβρη, βρισκόνταν σε εξέλιξη η επιχείρηση των Γερμανών για την κατάληψη του νησιού και η ιταλική διοίκηση ζητούσε απεγνωσμένα αεροπορική και ναυτική κάλυψη. Μετά τις τραγικές αυτές εκκλήσεις της Διοίκησης του νησιού για βοήθεια, το Ιταλικό Αρχηγείο Ναυτικού διέταξε το τορπιλοβόλο «Stocco» (αδελφό πλοίο του «Sirtori») με κυβερνήτη τον υποπλοίαρχο Mario Trisolini που συνόδευε νηοπομπή από Ιταλία προς Αγίους Σαράντα, να αποσπασθεί από αυτήν και να κατευθυνθεί προς την ακτή του Αγίου Γεωργίου Αργυράδων όπου βρισκόταν σε εξέλιξη η αποβατική επιχείρηση. To «Stocco» έφτασε στην περιοχή της απόβασης αργοπορημένα, καθώς τα γερμανικά σκάφη είχαν ολοκληρώσει την αποστολή τους και επέστρεφαν στην Ηγουμενίτσα.

Μετά από μιας ώρας άκαρπες έρευνες, ξεκίνησε να ξανασυναντήσει τη νηοπομπή του, χωρίς να πάρει το σήμα της Ναυτικής Διοίκησης της Κέρκυρας, που το πληροφορούσε λανθασμένα ότι αυτή την στιγμή γινόταν απόβαση στις ανατολικές ακτές του νότιου τμήματος του νησιού. Το τορπιλοβόλο όμως είχε εντοπιστεί από τους Γερμανούς. Στο Πολεμικό Ημερολόγιο του ΧΧΙΙ Σώματος με ώρα εγγραφής 15.30 αναφέρεται: «Εχθρικό τορπιλοβόλο 5 χλμ. δυτικά λιμνοθάλασσας Κορισσίων με πορεία ΝΑ. Εν συνεχεία πορεία Β.» Μεταξύ 16.20΄ και 17.15΄ το «Stocco» χτυπήθηκε επανειλημμένα καίρια από σμήνος 12 έως 15 Στούκας νότια από τη νησίδα Μαθράκι. Δύο ζεύγη ιταλικών αεροπλάνων Mc.202 της 21ης Ομάδας έσπευσαν για βοήθεια.

To εντόπισαν την ώρα που βυθιζόταν, και διέκριναν γύρω του στη θάλασσα ναυαγοσωστικές σχεδίες, ενώ δεν διαπίστωσαν παρουσία εχθρού. Τελικά το «Stocco» καταποντίστηκε στις 19.20΄. Την επομένη στάλθηκε μία τορπιλάκατος με κάλυψη δύο αεροπλάνων για περισυλλογή των ναυαγών. Αλλά σχεδόν όλο το πλήρωμα είχε χαθεί, τόσο από την αεροπορική επίθεση (οι Γερμανοί είχαν πολυβολήσει και τους ναυαγούς), όσο και από την κακοκαιρία που επικράτησε στην περιοχή εκείνο το βράδυ. Ελάχιστοι ναυαγοί τραυματισμένοι κατόρθωσαν να φτάσουν στο Μαθράκι, όπου τους περιμάζεψε την επομένη, στο δρόμο της προς το Μπρίντιζι και την ελευθερία, μια βάρκα με πανιά. Την κυβερνούσε ο ανθυπασπιστής της Finanza Κοντέμι, ο οποίος είχε κατορθώσει με μερικούς άνδρες του να διαφύγει από τις βόρειες ακτές της Κέρκυρας.

Γιώργος Ζούμπος
http://bibliokerkyra.blogspot.it/

 

* * *